Trà Thái - Gái Tuyên và cách pha trà thái nguyên ngon đúng điệu

Chè Thái gái Tuyên Quang là câu nói nổi tiếng truyền tai nhau qua từ đời này sang đời khác nhằm ca ngợi phẩm chất trà thái nguyên thơm ngon cũng như vẻ đẹp của các cô gái xứ tuyên dịu dàng

1.       Tại sao dân gian lại có câu “Chè Thái Gái Tuyên”

      Dân gian Việt Nam xưa nay luôn truyền tai nhau nhiều câu nói theo kiểu lối nói sống đôi để miêu tả 2 sự việc có nét tương đồng nhau, làm nổi bật cho nhau. Cũng giống như câu “Nhất gái Gia Lai, nhì trai đắk lắk” dùng để miêu tả vẻ đẹp của người con trai và con gái ở 2 nơi đó, thì câu “chè thái gái tuyên” được dùng để miêu tả cho 1 loại đặc sản nổi tiếng thơm ngon ở Thái Nguyên, cũng như vẻ đẹp mỹ miều của người con gái ở xứ Tuyên (Tuyên Quang).

Chè thái nguyên – dặc sản thơm ngon miền Bắc
“Chè thái” ở đây ngụ ý nhắc đến chè (trà) được trồng ở Thái Nguyên – nơi trồng trà ngon và nổi tiếng nhất so với các tỉnh khác của miền bắc.
“Gái Tuyên” là người con gái ở xứ Tuyên Quang với vẻ đẹp mộc mạc nhưng dịu dàng, đằm thắm.
Chè thái nguyên với hương vị thơm ngon, mộc mạc hương trà truyền thống, đậm chất thôn quê nhưng vô cùng thanh tao và đi vào lòng người, được ví như sự giản dị, thuần khiết, vẻ đẹp kiêu sa cuốn hút ánh nhìn của người cô gái xứ Tuyên, và ngược lại.

2.     Làm thế nào để pha được một ấm trà (chè) Thái Nguyên ngon đúng điệu

Trong bài viết trước, Trà đạo Shin tea đã chia sẻ khái quát về Lịch sử vùng trà Thái Nguyên, tìm hiểu thông tin về trà Thái Nguyên và Cách mua trà Thái Nguyên ngon

>> Xem lại bài viết khái quát về Trà Thái Nguyên, Mua trà Thái Nguyên ngon ở đâu tại đây

Trong bài viết này, Trà đạo Shin tea sẽ tiếp tục chia sẻ cách pha và thưởng thức chén trà Thái Nguyên ngon sau khi bạn đã tìm được loại trà Thái nguyên ưng ý cho mình

“Nhất nước, nhì trà, tam pha, tứ ấm”

>>Xem bài giải thích câu nói “Nhất thủy, nhì trà, tam bôi, tứ bình” tại đây

            Xin lưu ý rằng, đây là cách pha chung đối với trà Thái nguyên tại Shin tea, còn với mỗi loại trà Thái nguyên của Shin tea chúng tôi sẽ tư vấn cụ thể nếu quý khách có nhu cầu, tuy nhiên với cách thức mà chúng tôi chia sẻ này, chúng tôi tin rằng, bạn sẽ hài lòng với chén trà tự tay mình pha ra để mời Ông, Bà, Cha, Mẹ hay bạn bè, khách quý.

Chuẩn bị nước, trà và ấm

Chọn nước pha trà

Nước dùng pha trà Tân cương Thái Nguyên phải là loại nước sạch, không màu và không mùi thì khi pha trà mới không làm mất đi hương vị vốn có của trà. Ngày xưa thì các bậc trà sư thường sử dụng nước trên thượng nguồn dòng suối để làm nước pha trà. Tuy nhiên, ngày nay họ thường ưa thích sử dụng nước khoáng hơn bởi sự tiện lợi cũng như là tinh khiết của nó 

Chọn trà

Một người đầu bếp muốn nấu được một món ăn ngon thì cần phải có những nguyên liệu tốt. Tương tự vậy một người trà sư muốn pha được một tách trà thơm thì cần phải có những lá trà chất lượng.

Trà xanh Thái Nguyên tại Shin tea  gồm trà búp lộc xuân, trà móc câu hảo hạng, trà móc câu đặc biệt, trà nõn tốm, trà đinh ngọc, ngoài ra còn một số loại trà khác có thể áp dụng kèm phương pháp này như trà shan tuyết, Trà shan tuyết cổ thụ tà xùa, bạch shan trà suối giàng, vân shan trà tà xùa….
Đây đều là dòng trà được chế biến theo cùng phương pháp chế biến ra lục trà, hay còn gọi là trà xanhNhững cánh trà xanh Thái nguyên tại Shin tea được tuyển chọn từ vùng trà Tân Cương Thái Nguyên, nên cánh trà nhìn chung mỏng, xoăn, có màu xám bạc, trà (chè) pha ra nước sẽ có màu vàng xanh, như mầu cốm non, màu nước sánh, dầy. Chỉ cần làm nóng trà là hương thơm mùi cốm non đặc trưng đã dậy lên thơm nồng, vô cùng hấp dẫn.

 Chọn ấm trà

Vốn gắn liền với văn hóa uống trà của người Việt Nam, nên ấm pha trà xanh Thái Nguyên nhìn chung không quá cầu kỳ, giản dị như chính dòng trà này vậy. Hay nói cách khác thì chúng ta có gì dùng nấy, không câu nệ. Tuy nhiên, cần lưu ý một số dòng ấm từ Trung Quốc, nếu không chắc đó là Tử sa, hoặc những ấm có xuất xứ từ Trung Quốc giả Tử sa có giá trị thấp thì không nên dùng, bởi sự độc hại mà chúng đem lại cho sức khỏe, chưa nói đến việc hóa chất trong ấm làm hỏng vị trà, vô cùng không nên.
Trường hợp không sở hữu được ấm Tử sa chuẩn, chúng ta có thể sử dụng ấm từ Việt Nam sản xuất như Bát Tràng, hay Minh Long, hoặc có thể chọn các sản phẩm ấm chén uống trà Nhật Bản mà Shin tea cung cấp.
Chất liệu ấm với dòng trà xanh này có thể là gốm mộc, hay ấm chén tráng men hoặc thủy tinh đều được.

Cá nhân Shin tea nếu để thử trà, sẽ sử dụng ấm trung tính như men lam, thủy tinh hoặc ấm Nhật bản có tráng lớp men vì như vậy, trà cho ra hương vị trung lập, thể hiện được đầy đủ phẩm chất vốn có của trà gồm các yếu tố sắc – hương – vị -hình, sau khi thử xong, để sử dụng khi pha, Shin tea sẽ chọn ấm Bizen Nhật Bản, hoặc các sản phẩm ấm trà từ Tokoname, Banko…. Rất nhiều sự lựa chọn an tâm nếu sử dụng Ấm pha trà từ Nhật Bản.

 Cách pha trà xanh Thái Nguyên nói riêng và trà xanh nói chung

Từ thuở sơ khai thì cách pha trà xanh Thái nguyên rất đơn giản. Nhưng theo thời gian thì các nghệ nhân, các vị trà sư, những người có tâm với nghề trà đã nâng việc pha trà lên thành một nét nghệ thuật trong văn hóa của người Việt Nam. Nghệ thuật pha trà là một bước phức tạp nhiều công đoạn đòi hỏi người pha phải bỏ nhiều tâm lực và công lực để có thể cho ra một tách trà thơm. Bên cạnh đó, qua cách pha trà còn thể hiện tính tỉ mỉ, cẩn thận và kiên nhẫn của người pha.

Vậy một bộ trà cụ đầy đủ gồm những gì?

·        Trường hợp nếu chúng ta muốn pha theo cách đầy đủ trà cụ trên bàn trà nhất thì sẽ gồm:\

-         Ấm pha trà

-         Chén uống trà

-         Chén tống

-         Lọc trà

-         Bộ dụng cụ gồm gắp chén, khăn lau, xúc trà, cung nhãn trà, thông tắc lỗ lọc ấm trà, cơi trà (đảo trà), chổi dưỡng ấm, gác nắp, gác dụng cụ pha trà…..

-         Bàn uống trà

-         Khay pha trà

-         Bộ ấm đun nước pha trà

-         Nước tinh khiết

-         Ngoài ra còn có rất nhiều dụng cụ hay đồ bày bàn trà khác

>>Tất cả đều có tại đây

·        Trường hợp nếu chúng ta chưa có, hoặc cũng không có nhu cầu sử dụng nhiều như thế, thì ít ra chúng ta cũng cần những dụng cụ cần thiết nhất cho đủ để có thể pha được ấm trà ngon, gồm:

-         Ấm pha trà

-         Chén uống trà

-         Chén tống hoặc sử dụng 1 ly lơn chứa nước

Vậy là có thể pha được một ấm trà ngon rồi đấy ạ, nào giờ cùng bước vào công đoạn pha trà nhé

 Nghệ thuật pha trà xanh Thái Nguyên

 Tráng ấm trà (Thức ấm)

       Đây là công đoạn vệ sinh ấm trà. Đầu tiên bạn đổ nước sôi 100 độ C vào ấm trà, chén trà sau đó tráng đều toàn bộ mặt trong của ấm và rót đều lên chén để diệt khuẩn và làm sạch ấm chén uống trà trước khi sử dụng.

Rửa trà (Thức trà):

       Sau khi đã tráng ấm xong các bạn cho trà vào ấm và đổ nước sôi khoảng 80 đến 85 độ C vào sao cho lượng nước sấp xỉ bằng với lượng trà trong ấm, lắc đều rồi đổ bỏ phần nước đó đi. Mục đích của việc này là để rửa sạch các bụi bẩn trong trà. Và đánh thức những cánh trà khô dậy, cánh trà bắt đầu chuyển động, và tỏa hương.

Pha trà xanh Thái Nguyên:

       Tiếp đến chúng ta rót một lượng nước sôi khoảng 80 đến 85 độ C vào ấm. Lưu ý trong lúc rót ta nên di chuyển ấm nước  lên xuống hoặc xoay ấm để trà tự đảo đều trong ấm. Đậy nắp trà lại và rót tiếp một ít nước sôi bên ngoài ấm để vệ sinh ấm cũng như giúp làm nóng đều ấm để trà pha ra được đều nước hơn. Thường thì trước đây chúng ta sẽ chờ trong khoảng 2 phút hoặc hơn để dùng trà, song, với những dòng trà xanh Thái Nguyên Tân Cương của Shin tea, hãy lưu ý rằng hãy chỉ để 15 đến 20 giây sau đó rót từ từ ra chén tống, hoặc vào thẳng các chén uống trà,

Tráng tách trà:

       Trong lúc chờ trà chín thì bạn tiến hành tráng tách trà. Bạn cũng làm tương tự như tráng ấm trà. Tuy nhiên, vì tách trà là vật tiếp xúc trực tiếp với miệng của người thưởng trà nên khi tráng trà chúng ta phải dùng cây gắp tách trà để tráng.

Rót trà:

·        Nếu không có chén tống       

Đầu tiên, chúng ta rót đầy tách trà. Tuy nhiên, chén trà này chúng ta sẽ không dùng mà sẽ đổ lại vào ấm trà. Nhân gian có câu “Rượu trên be, trà dưới đáy” trà khi pha thì thường lắng ở đáy ấm chính vì vậy phần nước đầu tiên nằm ở vòi ấm không chứa trà này ta phải đổ lại vào bình để đảo đều trà trong ấm.

       Tiếp đến chúng ta bắt đầu rót trà vào từng tách trà theo nguyên tắc “ba hai phần ba”. Có nghĩa là rót đều xoay vòng từng tách trà 3 lần cho đến khi rót đủ 2/3 tách trà. Lý do chúng ta phải rót liên tục cả ba tách trà cùng một lúc mà không rót đầy tách này rồi đến tách khác là vì để nước trà trong tách có được vị đậm như nhau. Việc rót trà như thế này thể hiện được sự mến khách, sự chia ngọt sẻ bùi của người chủ nhà đối với khách, và hãy dành chén đầu cho mình, vì với cách này, thường chén đầu tiên sẽ là chén nhạt nhất chưa đậm vị.

·        Nếu có chén tống:

Rót hết trà trong ấm vào chén tống, sau đó mở nắp ấm, dùng đảo trà để cơi bã trà bên trong cho thoát nhiệt, tránh để hầm hơi, thì trong khi thưởng trà nhiệt độ làm những cánh trà dưới đáy ấm bị hấp thụ nhiệt dẫn đến chin nẫu, hoặc tạo vị chát đậm khi chúng ta uống lượt nước sau, như vậy ít nhiều cũng ảnh hưởng đến chất lượng trà khi uống.Đồng thời, đậy nắp hở thay vì đậy kín cũng tương tự ở trên. Từ chén tống, nước đầu uống trà đã đủ ổn định và đều, nên việc rót trà sẽ hơi khác với khi pha không có chén tống, hãy rót chén đầu cho khách trước, sau đó mới đến lượt chúng ta để thể hiện sự tôn trọng khách.

Ngoài những yếu tố về “Nhất thủy, nhì trà, tam bôi, tứ bình” thì có 2 yếu tố cực kỳ quan trọng, đặc biệt là khi pha những dòng trà xanh Thái Nguyên, hoặc những dòng trà xanh khác, thậm chí, với Bạch trà chúng ta cần phải thật chú ý đến điều này, đó là:

-         Nhiệt độ nước:

Với dòng trà xanh Thái Nguyên nói riêng hay trà xanh nói chung, hoặc bạch trà, nếu sử dụng nước trên 90 độ sẽ khiến lá trà, vị trà sẽ gắt, đắng, và bị cháy khét, không những tội nghiệp lá trà, mà còn tội nghiệp người uống khi được mời

-         Thời gian hãm trà

Tùy khẩu vị người uống trà, mà thời gian đợi trà chin có thể khác nhau. Người uống đậm thì hãm lâu hơn, và trà những nước sau sẽ nhạt hơn và ngược lại. Tuy nhiên, để pha trà đúng theo cách của Shin tea, một ấm trà bạn có thể pha nhiều lượt nước, nước mỗi lượt vị không đổi quá chênh lệch àm sẽ đổi đều khiến người uống không cảm thấy “sốc”, giảm vị chát đậm khi mới uống nhưng vẫn đảm bảo hậu vị ngọt lưu luyến nơi môi, miệng và vòm họng sau uống rất lâu.

Chúc cho quý khách có thể tự tay pha một ấm trà xanh Thái Nguyên ngon từ những sản phẩm của Shin tea và đừng quên vừa pha trà, vừa giải thích về những điều mà chúng tôi chia sẻ với người thương của bạn nhé.